Kto ma obowiązek uzyskiwania zgody rodziców na udział w wycieczce szkolnej?

Organizacja wycieczki szkolnej wymaga dopełnienia wielu formalności. Jednym z najistotniejszych elementów jest uzyskanie zgody rodziców na udział dziecka w wycieczce szkolnej. Pojawia się zatem pytanie – kto ponosi odpowiedzialność za zebranie tych zgód? Jakie dokumenty należy przygotować? Kiedy zgoda jest niezbędna, a kiedy można jej nie zbierać? Przyjrzyjmy się bliżej tym kwestiom w oparciu o aktualne przepisy prawa oświatowego.

Odpowiedzialność za uzyskanie zgody rodziców

Organizator wycieczki szkolnej, najczęściej występujący w roli kierownika wycieczki, jest zobowiązany do uzyskania pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych na udział ucznia w wycieczce. Wymóg ten wynika bezpośrednio z przepisów prawa oświatowego i dotyczy wszystkich uczniów niepełnoletnich.

Kierownik wycieczki, odpowiedzialny za całokształt organizacji, musi zadbać o skompletowanie wszystkich wymaganych dokumentów przed rozpoczęciem wyjazdu. Ma on również prawo zweryfikować autentyczność dostarczonych zgód, np. poprzez kontakt telefoniczny z rodzicami.

Po skompletowaniu wszystkich niezbędnych zgód, kierownik wycieczki przechowuje je aż do zakończenia roku szkolnego, czyli do 31 sierpnia. Dostęp do tych dokumentów posiada dyrektor szkoły oraz osoby bezpośrednio zaangażowane w organizację wycieczki.

Kiedy wymagana jest zgoda rodziców?

Zgoda rodziców jest bezwzględnie konieczna w następujących przypadkach:

• Każdej wycieczki szkolnej z udziałem uczniów niepełnoletnich
• Zarówno krótkich wyjść w trakcie zajęć lekcyjnych, jak i dłuższych, kilkudniowych wyjazdów
• Wszelkich form działalności turystyczno-krajoznawczej organizowanej przez placówki edukacyjne

Warto jednak podkreślić, że nie każde opuszczenie terenu szkoły wymaga uzyskania zgody rodziców. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wyjście poza teren placówki, które nie ma charakteru turystyczno-krajoznawczego, nie jest klasyfikowane jako wycieczka, a zatem nie wymaga zgody rodziców. Dotyczy to przykładowo uczestnictwa w zawodach sportowych czy wizyty w pobliskim muzeum w ramach realizowanych zajęć lekcyjnych.

Należy pamiętać, że wszystkie wycieczki szkolne powinny pozostawać w zgodzie z celami dydaktycznymi i wychowawczymi placówki oraz stanowić integralną część procesu edukacyjnego.

Niezbędne elementy zgody rodziców

Prawidłowo przygotowana zgoda rodziców na wycieczkę szkolną powinna zawierać konkretne elementy. Oto kluczowe informacje, które powinny znaleźć się w takim dokumencie:

1. Dane osobowe dziecka – imię, nazwisko oraz klasa
2. Dane rodzica lub opiekuna prawnego – imię oraz nazwisko
3. Szczegółowe informacje o wycieczce – cel, data oraz miejsce
4. Czytelny podpis rodzica lub opiekuna prawnego
5. Informacje o stanie zdrowia dziecka – prowadzone leczenie, ewentualne alergie oraz inne przeciwwskazania

Rodzice mają obowiązek poinformować kierownika wycieczki lub wyznaczonego opiekuna o wszelkich problemach zdrowotnych dziecka, które mogłyby wpłynąć na jego bezpieczeństwo podczas wyjazdu. Co istotne, uczniowie posiadający przeciwwskazania lekarskie nie mogą uczestniczyć w wycieczce.

Choć zgodnie z Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym decyzje dotyczące wychowania dzieci powinny być podejmowane wspólnie przez oboje rodziców, w praktyce szkolnej często akceptowana jest zgoda tylko jednego z nich.

Nowe wymagania wobec opiekunów wycieczek

Od 15 lutego 2024 roku weszły w życie istotne zmiany w przepisach dotyczących osób sprawujących opiekę podczas wycieczek szkolnych. Obecnie rodzice towarzyszący dzieciom na wycieczkach muszą obowiązkowo przedstawić zaświadczenie o niekaralności.

Dyrektorzy placówek edukacyjnych zostali zobligowani do weryfikacji wszystkich opiekunów, w tym również rodziców, poprzez sprawdzenie ich w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Jest to bezpośredni rezultat wprowadzenia tak zwanej ustawy Kamilka, której głównym celem jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa dzieci.

Zaświadczenie o niekaralności można uzyskać dwoma sposobami:

• Bezpośrednio w sądzie (opłata wynosi 30 zł)
• Za pośrednictwem platformy online (koszt: 20 zł, przy czym należy liczyć się z czasem oczekiwania wynoszącym około 10 dni)

Efektywne zbieranie zgód rodzicielskich

Sprawne i skuteczne zbieranie zgód rodziców na wycieczki szkolne obejmuje kilka kluczowych etapów. Szkoły często stosują następujący, siedmiostopniowy proces:

1. Szczegółowe planowanie wycieczki – precyzyjne ustalenie wszystkich aspektów związanych z wyjazdem
2. Przygotowanie kompleksowego pakietu informacyjnego – zebranie i opracowanie wszystkich istotnych informacji dla rodziców
3. Zorganizowanie spotkania informacyjnego – szczegółowe omówienie planowanej wycieczki z rodzicami
4. Dystrybucja formularzy zgód – przekazanie rodzicom dokumentów do wypełnienia
5. Komunikacja przez różne kanały – wysyłanie przypomnień drogą elektroniczną i telefoniczną
6. Systematyczne przypominanie o terminach – monitorowanie procesu zbierania zgód
7. Odpowiednie zabezpieczenie dokumentacji – wykonanie kopii zgód na czas trwania wycieczki

Kierownik wycieczki ponosi odpowiedzialność za sprawdzenie kompletności zgód przed rozpoczęciem wyjazdu. W przypadku braku wymaganej zgody rodzica, uczeń nie może brać udziału w wycieczce.

Kompletna dokumentacja wycieczki szkolnej

Organizacja wycieczki szkolnej wymaga przygotowania szeregu dokumentów. Oprócz zgód rodziców niezbędne są również:

1. Karta wycieczki – zawierająca wszystkie kluczowe informacje, takie jak cel i miejsce wyjazdu, termin, liczba uczestników, szczegółowy program, wykaz opiekunów oraz planowany środek transportu
2. Formalne zgłoszenie wycieczki – dokument informujący dyrekcję o planowanym przedsięwzięciu
3. Szczegółowy harmonogram – dokładny, rozpisany w czasie plan działań podczas całego wyjazdu
4. Pełna lista uczestników – kompletny wykaz wszystkich uczniów biorących udział w wycieczce
5. Finansowe rozliczenie wycieczki – zestawienie wszystkich kosztów związanych z organizacją wyjazdu

Wszystkie wymienione dokumenty muszą uzyskać akceptację dyrektora szkoły przed rozpoczęciem wycieczki. Jest to warunek konieczny do realizacji planowanego wyjazdu.

Podsumowanie

Zgoda rodziców na wycieczkę szkolną stanowi nieodzowny element organizacji każdego wyjazdu z udziałem uczniów niepełnoletnich. Odpowiedzialność za zebranie tych zgód spoczywa na barkach kierownika wycieczki, który dodatkowo zobowiązany jest do ich przechowywania aż do końca roku szkolnego.

Prawidłowo sporządzona zgoda powinna zawierać komplet informacji o dziecku, rodzicu, szczegółach wycieczki oraz być opatrzona własnoręcznym podpisem rodzica lub prawnego opiekuna. Ponadto, rodzice mają obowiązek informować organizatorów o wszelkich problemach zdrowotnych dziecka.

Od 15 lutego 2024 roku obowiązują zaostrzone przepisy, zgodnie z którymi rodzice uczestniczący w wycieczkach w charakterze opiekunów muszą posiadać aktualne zaświadczenie o niekaralności.

Warto podkreślić, że zgoda rodziców to nie tylko formalny wymóg – stanowi ona fundamentalny element zapewniający bezpieczeństwo dzieci podczas wyjazdu oraz umożliwia rodzicom świadome podjęcie decyzji dotyczącej udziału ich dziecka w wycieczce szkolnej.

Źródła:

https://wychowawca.edu.pl/aktualnosci/zgody-rodzicow-na-wycieczki-szkolne-jak-obecnie-sa-sprawdzane/
https://www.portaloswiatowy.pl/slowa-kluczowe/zgoda-rodzicow-na-wycieczke-6013
https://zamiasto.com.pl/jak-napisac-zgode-na-wycieczke-praktyczny-przewodnik-dla-rodzicow-i-nauczycieli/
https://e-szkolniak.pl/jak-napisac-zgode-na-wycieczke-szkolna-wzor-i-wskazowki
https://kobieta.onet.pl/wiadomosci/rodzice-na-wycieczkach-szkolnych-musza-miec-zaswiadczenie-nowe-przepisy/xbg1105
https://www.gov.pl/attachment/dc459cd8-d184-46e0-8d6e-f4230cddbd37
https://agroskalka.pl/7-krokow-do-skutecznego-zbierania-zezwolen-od-rodzicow-na-wycieczke-szkolna/
https://www.podrozezklasa.pl/przykladowe-dokumenty-w-organizacji-wycieczki-szkolnej
https://www.iwspo.pl/prawo-oswiatowe-a-wycieczki-szkolne-co-mowi-ustawa
https://www.portaloswiatowy.pl/bezpieczenstwo-w-szkole/wzor-zgody-rodzicow-na-udzial-w-wycieczce-9903.html